Erven in Spanje brengt wat vragen mee. Om deze materie wat éénvoudiger samen te vatten moet er een onderscheid gemaakt worden tussen het erfrechtelijk luik enerzijds en het fiscale luik anderzijds.

We beperken ons hier enkel tot een Belg die rijksinwoner is in België, en die een tweede verblijf in Spanje nalaat aan haar of zijn echtgenote en aan de kinderen die ook allemaal rijksinwoner zijn in Belgë.

Welk recht is van toepassing op de verdeling van de nalatenschap?

Sinds de Europese erfrechtverordening van toepassing werd, wordt het recht van de woonplaats van de erflater toegepast op de verdeling van zijn nalatenschap eender waar in Europa, tenzij de erflater voordien, bij testament, heeft gekozen voor de toepassing van het recht van het land van zijn nationaliteit. Bij het overlijden van een Belgisch rijksinwoner met de Belgische nationaliteit, is bijgevolg het Belgische recht van toepassing op de verdeling van de nalatenschap in Spanje.

Dit is belangrijk om te weten op welke manier de nalatenschap in Spanje (uw tweede verlijf of uw Spaanse bankrekening) zal verdeeld worden, zij het naar de langslevende, zij het vruchtgebruik-blote eigendom, zij het naar kinderen etc. Deze verdeling hangt dus af het Belgisch recht, het testament of het huwelijkcontract van de erflater.

Op het moment van overlijden stelt de Belgische notaris een Europese verklaring van erfrecht op die als basis zal dienen voor de opmaak van de notariële akte in Spanje.

Is er een Spaans testament nodig?

In de situatie die we hier bespreken, zijnde een Belgisch rijksinwoner met met een tweede verblijf in Spanje, is het in de meeste gevallen absoluut niet nodig een Spaans testament op te stellen. De verdeling gebeurt immers volgens het Belgisch recht. Kiest u toch voor een alternatieve verdeling, dan raden wij aan dit bij uw Belgische notaris op te stellen die u het best zal begeleiden in de keuzes die mogelijk zijn volgens Belgisch recht.

Moet in Spanje iets ondernomen worden om de nalatenschap te aanvaarden?

De nalatenschap van een Belgisch rijksinwoner valt open in België. Het Spaans onroerend goed zal zowieso in de Belgische notariële akte van aanvaarding opgenomen en verdeeld worden. Hiernaast moet er in Spanje ook een notariële akte van aanvaarding worden opgesteld en door de erfgenamen ondertekend worden. De voorbereiding is wat tijdrovend, maar behoort in Spanje ook tot het klassieke takenpakket van de advocaat.

Waar moet ik successierechten betalen?

In geval de erflater Belgisch rijkswoner is, moeten er in België successierechten betaald worden op wat er wereldwijd door de erflater wordt nagelaten. De waarde van de Spaanse goederen worden opgeteld bij de waarde van het Belgische vermogen van de erflater.

Hiernaast moet er ook in Spanje aangifte gedaan worden van de successierechten, maar uiteraard enkel op de goederen in Spanje. De succiessierechten verschillen van regio tot regio. In de meeste regio's gelden grote vrijstellingen, waardoor in de praktijk in veel regio's bijna niets verschuldigd is. Mocht er in Spanje toch een bedrag verschuldigd zijn, dan kunnen de Spaanse successierechten in mindering gebracht worden in België.